Học Phân tích Kỹ thuật chuẩn CMT (Hồi II - Chương 8): Mô hình OOPs và Mô hình Cá mập (bài 8)

Mô hình OOPS!

Larry Williams (1979) sử dụng thuật ngữ Oops! để đặt tên cho một mô hình này, bởi chúng ta sẽ kiếm lợi nhuận từ sự thay đổi hướng đột ngột (xem hình minh họa). Mô hình này xuất hiện khi giá mở cửa hôm nay nằm ngoài phạm vi của thanh giá ngày hôm trước hay là giá tạo gap vượt qua biên độ của thanh giá liền trước đó. Giả sử hành động giá của một cổ phiếu mở cửa tại mức giá thấp hơn biên độ của ngày hôm qua. Một lệnh chờ mua sẽ được đặt ngay tại mức đáy của thanh giá liền trước với giả định rằng, giá sẽ đảo chiều ngay sau khi lấp gap bởi các nhà giao dịch hành động theo hướng của khoảng trống giá sẽ bị dừng lỗ khi giá đảo ngược.


Larry Connors (1998) cũng sử dụng biến thể của mô hình Oops này để giao dịch. Tại ngày đầu tiên, giá phải đóng cửa trong khoảng 10% so với mức đáy thấp nhất. Ngày thứ hai, giá phải tạo 1 khoảng trống giá giảm giống như mô hình nguyên thể. Nếu các điều kiện này được đáp ứng, chúng ta sẽ đặt 1 lệnh chờ mua ngay tại mức đáy của ngày đầu tiên với điểm dừng lỗ gần giá mở cửa của ngày thứ hai.

Chúng ta cũng áp dụng tương tự với các mô hình tạo khoảng trống giá phá vỡ lên nhưng thất bại!

Mô hình Cá mập

Mô hình cá mập là một mô hình ba thanh giá. Mức đỉnh của thanh gần nhất phải thấp hơn mức đỉnh của 2 thanh trước đó và mức đáy của thanh gần nhất phải cao hơn mức đáy của 2 thanh trước đó. Nói cách khác, thanh gần nhất là 1 inside bar. Thanh liền trước nó cũng phải là 1 inside bar. Thanh đầu tiên được gọi là thanh Cơ sở (Wide Base) và hai thanh inside bar sẽ nằm liên tiếp nhau, như thể hiện trong Hình minh họa bên dưới. Trên thực tế, nó là một mô hình tam giác nhỏ hoặc cờ đuôi nheo. Tên gọi "cá mập" xuất phát từ hình dạng giống như vây cá mập của mô hình.


Trong một bài báo về Chứng khoán và Hàng hóa, Walter Downs (1998) đã thực hiện 1 nghiên cứu nhằm xác định liệu tính đối xứng của mô hình có ảnh hưởng tới hiệu suất của nó. Tính đối xứng được đo lường bằng cách xác định độ lệch của trung điểm (tâm) thanh giá cuối cùng - được gọi là đỉnh chóp (apex) - so với trung điểm (tâm) của thanh Cơ sở (Wide base). Cuộc thử nghiệm được thực hiện trên cổ phiếu Harley Davidson từ tháng 7 năm 1986 đến tháng 4 năm 1998. Ông sẽ mua vào khi giá đóng cửa vượt quá đỉnh của thanh Cơ sở. Dừng lỗ sẽ là đáy của thanh Cơ sở.

Kết quả nghiên cứu của Downs chỉ ra rằng, Mô hình cá mập càng đối xứng (tâm của đỉnh chóp trùng với tâm của thanh cơ sở), thì giá càng có nhiều khả năng tiếp diễn theo cùng xu hướng trước đó và cải thiện hiệu suất ít nhất trong 30 ngày sau đó. Nếu tâm của đỉnh chóp lệch khoảng +-12% so với tâm của thanh cơ sở, thì xác suất tiếp diễn theo xu hướng trước đó là 91%, và nó sẽ tăng/giảm thêm 36% sau khi phá vỡ và xác suất duy trì đà tăng là 34% trong vòng 30 ngày.