Học Phân tích Kỹ thuật chuẩn CMT (Hồi II - Chương 9): Chỉ báo OBV và Volume Price Trend (bài 7)

Các chỉ báo liên quan đến khối lượng

Các nhà phân tích kỹ thuật đã phát triển một số chỉ báo liên quan đến khối lượng. On-Balance-Volume có lẽ là nổi tiếng nhất trong số này.

On-Balance-Volume (OBV)

On-Balance-Volume (OBV) là ông lớn của tất cả các chỉ báo khối lượng. Joseph Granville đã giới thiệu chỉ báo OBV trong cuốn sách được viết vào năm 1976 có tên: A New Strategy of Daily Stock Market Timing for Maximum Profit - Chiến lược mới để kiếm lợi nhuận tối đa trên thị trường chứng khoán.

Công thức tính OBV khá đơn giản:

• OBV của ngày đầu tiên = 0
• Nếu giá đóng cửa hôm nay lớn hơn giá đóng cửa hôm qua: OBV = OBV của ngày hôm qua + Khối lượng của ngày hôm nay;
• Nếu giá đóng cửa hôm nay nhỏ hơn giá đóng cửa hôm qua: OBV = OBV của ngày hôm qua - Khối lượng ngày hôm nay;
• Nếu giá đóng cửa hôm nay bằng giá đóng cửa hôm qua: OBV = OBV của ngày hôm qua.

Ý tưởng đằng sau chỉ số OBV khá đơn giản:

• Khi OBV tăng, cho thấy khối lượng mua đang lớn hơn khối lượng bán. Nghĩa là lực mua lớn hơn lực bán, nên giá sẽ tiếp tục tăng cao hơn.
• Khi OBV giảm, cho thấy khối lượng bán đang lớn hơn khối lượng mua. Nghĩa là áp lực bán mạnh hơn áp lực mua và giá sẽ tiếp tục giảm.

Tuy nhiên, chỉ số này sẽ hữu ích hơn trong việc xác nhận xu hướng giá, có nghĩa là nó phải được kết hợp với hành động giá:

Dự báo tiếp diễn xu hướng:

• Khi chỉ báo OBV và giá đều tăng và tạo đỉnh, thì xu hướng tăng được xác nhận là vẫn tiếp tục.
• Ngược lại, khi OBV và giá đều giảm và tạo đáy, thì xu hướng giảm được xác nhận, và giá có thể sẽ tiếp tục xu hướng giảm.

Dự báo đảo chiều xu hướng:

• Trong xu hướng giảm, giá tạo đáy sau thấp hơn đáy trước (vẫn duy trì đà giảm), nhưng OBV lại tạo đáy sau cao hơn đáy trước. Đây là tín hiệu cho thấy đà giảm đã suy yếu, khả năng giá sẽ đảo chiều từ giảm sang tăng.
• Trong xu hướng tăng, giá tạo đỉnh sau cao hơn đỉnh trước, nhưng OBV lại tạo đỉnh sau thấp hơn đỉnh trước. Tín hiệu phân kỳ giảm này cho thấy phe mua đang suy yếu, hành động giá sẽ đảo chiều từ tăng sang giảm.

Dự báo sự phá vỡ khỏi các vùng đi ngang:

• Khi giá nằm trong một phạm vi giao dịch (vùng giá đi ngang) và OBV phá vỡ các ngưỡng hỗ trợ hoặc kháng cự của chính nó, thì sự phá vỡ của giá sẽ xảy ra cùng hướng với sự phá vỡ của OBV. Do đó, nó đưa ra cảnh báo sớm về hướng phá vỡ khỏi một mô hình giá.

Chúng ta hãy phân tích một chút trên hình minh hoạ bên trên để hiểu rõ về cách giá và chỉ báo xác nhận lẫn nhau:

• Trong tháng 9 và đầu tháng 10 năm 2014, xu hướng chính của cả giá và OBV là xu hướng giảm. OBV đã phá vỡ lên tại điểm 1, nhưng giá thì chưa phá vỡ, cho thấy giá chưa sẵn sàng để thay đổi xu hướng. Tuy nhiên, nó cũng đã đưa ra những cảnh báo về khả năng thay đổi xu hướng từ giảm/đi ngang sang tăng.
• Tại điểm 2, cả OBV và giá đều đã phá vỡ đường xu hướng giảm của chúng >> đây là 1 tín hiệu xác nhận, khởi đầu cho một xu hướng giá tăng kéo dài 1 tháng. Điều này cho thấy tầm quan trọng của việc giá và chỉ báo xác nhận lẫn nhau.
• Tại điểm 3, OBV phá vỡ xuống dưới đường xu hướng tăng của nó trước, nhưng giá lại chưa phá vỡ. Tuy nhiên, nó cũng đã báo hiệu trước 1 sự suy yếu trong xu hướng giá.
• Trong tháng 12 và hầu hết tháng 1, giá và OBV gần như chỉ đi ngang. Một cú phá vỡ nhỏ của OBV tại điểm 4 không được xác nhận bởi giá cho đến hai ngày sau, khi cả OBV và giá đều phá vỡ đi lên trong cùng một ngày, do đó xác nhận hành động của nhau >> tín hiệu phá vỡ là hợp lệ và chúng ta có thể cân nhắc để mua vào!

OBV rất có giá trị trong việc đánh giá tính hợp lệ của các cú phá vỡ, và chúng ta đã thấy rất rõ trong ví dụ bên trên.

Chỉ báo Volume Price Trend

Một chỉ báo khác để kết hợp giá và khối lượng là Volume Price Trend. Chỉ báo này sẽ được tính toán bằng cách lấy tỷ lệ phần trăm biến động giá hàng ngày, nhân với tổng khối lượng trong ngày.




Chỉ báo này sẽ biến động mạnh hơn khi tỷ lệ biến động giá trong ngày lớn và khối lượng lớn. Tín hiệu giao dịch và sự xác nhận lẫn nhau giữa giá và chỉ báo cũng tương tự như đối với OBV.

Trong Hình minh hoạ bên trên, các dấu mũi tên là thời điểm mà giá và chỉ báo xác nhận lẫn nhau, nó cũng đồng thời là các tín hiệu giao dịch!