Việc gỡ bỏ lệnh phong tỏa thực sự có ý nghĩa như thế nào cho nền kinh tế EU?

Mặc dù dữ liệu kinh tế sẽ tiếp tục rất ảm đạm trong một thời gian, nhưng không không cần nghi ngờ về việc đáy của các hoạt động kinh tế đã ở phía sau lưng chúng ta, hãy cùng làm rõ nhận định này!

Phong tỏa dần được dỡ bỏ và các hoạt động kinh tế ngày càng tăng

Trên khắp khu vực đồng euro, tình trạng phong tỏa đang dần được gỡ bỏ khi mà các trường hợp nhiễm mới đã giảm trong các tuần gần đây. Việc nới lỏng bắt đầu ở Áo và một thời gian ngắn sau đó là Đức và nhanh chóng đến lượt các nước khác. Ngay cả ở các nước Châu Âu bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi Covid-19, như Ý và Tây Ban Nha, các lệnh phong tỏa hiện cũng đã được nới lỏng.

ING sử dụng chỉ số di động (mobility index) của Google để theo dõi các hoạt động tiêu dùng, lao động bình thường của người dân để có được những chỉ dẫn về tác động của các biện pháp phong tỏa lên nền kinh tế. Các chỉ số này thực sự cho thấy việc dỡ bỏ các biện pháp phong tỏa đã khôi phục lại các hoạt động kinh tế trong những tuần gần đây, gợi ý rằng mức đáy của các hoạt động kinh tế đã ở phía sau chúng ta (nếu các biện pháp này không bị áp trở lại).

Mức độ bình thường hóa các hoạt động kinh tế theo mobility index (so với tháng 1) hiện tại đang là:

• 84% tại Đức;
• 82% tại Latvia;
• 78% tại Phần Lan;
• 70% tại Hà Lan, Áo, Hy Lạp, Slovenia, Slovakia và các nước vùng Baltic khác;
• Tây Ban Nha, Pháp và Ý vẫn dưới 50%;

Vậy chúng ta có thể mong đợi gì cho tăng trưởng GDP Q1 và Q2 tại các nước?

Mặc dù thường có nhiều biến số khác nhau thúc đẩy tăng trưởng GDP, nhưng chỉ có một yếu trọng yếu chi phối tăng trưởng Q1: mức độ nghiêm ngặt của các lệnh phong tỏa.

Biểu đồ bên dưới mô tả mức độ phong tỏa nghiêm ngặt tại các nước, trong đó:

• Trục tung biểu thị mức độ nghiêm trọng của việc phong tỏa, với mức 100 tượng trưng cho sự bình thường (tính từ ngày 3/1 đến 9/2);
• Trục hoành biểu thị mức độ suy giảm GDP Q1, trong đó nặng nề nhất chính là Pháp với 5.7% (Lưu ý: đây cũng là số liệu chính thức của Pháp, nhưng nước chưa phát hành dữ liệu thì là con số dự đoán).

Do đó, chỉ số này có thể đóng vai trò là một công cụ dự báo tốt về phạm vi tăng trưởng GDP Q1 cho các nước chưa công bố số liệu. Ví dụ Hà Lan, Phần Lan, Anh và Đức đã chứng kiến chỉ số phong tỏa vào khoảng 88, điều đó có nghĩa là họ có thể trải qua sự sụt giảm GDP ở mức nhẹ so với mức bình quân.

Trong khi con số GDP 1Q ở mức xấu lịch sử thì dự báo sự sụt giảm trong quý tiếp theo còn có thể tồi tệ hơn nữa. Lý do là bởi khi nhìn vào dữ liệu phong tỏa đã có tính đến hiện tại, ING thấy rằng độ dài và độ nghiêm ngặt của các biện pháp này đã lớn hơn đáng kể so với Q1.

Biểu đồ trên cho thấy mặc dù chúng ta chỉ mới có dữ liệu trong khoảng 1/3 thời gian Q2 nhưng tác động tiêu cực đến nền kinh tế đã mạnh hơn gấp đôi (so với Q1) ở hầu hết các nền kinh tế.

Ở một số nền kinh tế tiên tiến bên ngoài khu vực đồng euro, tình hình thậm chí còn tệ hơn, hãy nhìn vào Mỹ, Anh, Úc. Điều đó có nghĩa là sự suy giảm trong Q2 chắc chắn sẽ nghiêm trọng hơn vì quá trình “bình thường hóa” sẽ diễn ra rất chậm trong những tháng tới và các tác động xấu chỉ có thể thêm vào chứ không bớt đi khi các tuần trôi qua.

Tóm lại, những điều này cho thấy cuộc khủng hoảnh hiện tại sẽ tiếp tục cho thấy những điều chưa từng có trước đây, các dữ liệu kinh tế sẽ tiếp tục yếu kém, nhưng điều tồi tệ nhất đã ở lại phía sau bởi các nền kinh tế đang mở cửa trở lại.