Lạm phát của Việt Nam có khả năng sẽ đạt đỉnh trong thời gian từ tháng 2 đến tháng 3

Lê Ngọc Ánh, Trưởng phòng phân tích Esperio

Thông tin chi tiết hơn có sẵn trên Trang Web Của Nhà môi Giới Esperio

Chỉ số giá tiêu dùng tháng 1/2023 tăng 4,89% so với cùng kỳ năm trước và tăng so với mức 4,55% của tháng 12/2022. Đây là mức lạm phát hàng tháng cao nhất kể từ tháng 3/2020 do giá hàng hóa và dịch vụ ăn uống tăng 6,08% so với 5,21% trong tháng 12. Và chỉ số giá tiêu dùng đã tăng 0,52% trong tháng 1 sau khi sụt giảm nhẹ 0,01% trong tháng 12.


Mức lạm phát lõi đạt đỉnh khi lên tới 5,21% vào tháng 1/2023, đây được xem là mức cao nhất được ghi nhận kể từ khi năm 2015. Lạm phát lõi được tính toán bằng cách không tính đến giá lương thực và năng lượng vốn được xem là có nhiều sự biến động vào năm trước. Lạm phát lõi thậm chí còn vượt đỉnh của chỉ số giá tiêu dùng vào đầu năm 2020, đồng nghĩa với việc áp lực lạm phát ngày càng tăng ở Việt Nam ngay cả khi giá lương thực và năng lượng chưa tăng.


Doanh số bán lẻ tại Việt Nam trong tháng 1 cũng đã tăng 20%, là mức cao nhất kể từ tháng 9/2022. Doanh số bán hàng dịch vụ lưu trú và ăn uống tăng lên 37,3% so với mức 33,4% của tháng trước, trong khi doanh số bán hàng hóa tăng lên 18,1% từ mức 12,8% của tháng 12/2022. Doanh số bán hàng du lịch và các dịch vụ liên quan tiếp tục tăng lên 113,4% so với 113,3% trong tháng 12/2022. Vì lý do đó, đây có thể được xem là một khởi đầu tốt khi doanh số bán lẻ trong cả năm 2022 tăng 19,8%. Tuy nhiên, chỉ số giá sản xuất đã giảm xuống 2,84% trong quý 4/2022 từ mức 4,62% trong quý 3 và 5,11% trong quý 2 năm ngoái. Có khả năng chỉ số giá sản xuất (PPI) vẫn sẽ tiếp tục giảm trong vài tháng đầu của năm 2023 trong bối cảnh giá năng lượng thấp hơn.

Mặc dù vậy, mức lạm phát chung năm 2022 ở Việt Nam 3,15% thấp hơn nhiều so với mức 7,85% ở khu vực Đông Nam Á. Lạm phát toàn cầu đang chậm lại nhất là với các quốc gia phát triển khi mà tỷ lệ lạm phát thấp hơn kể từ tháng 11 năm ngoái, chủ yếu ở châu Âu và Anh. Lạm phát ở Hoa Kỳ đã đạt đỉnh kể từ tháng 7/2022. Lạm phát cao ở các nước phát triển đang ra tín hiệu cho thấy các quốc gia đang phát triển đã đang bắt kịp sự cân bằng giá cả toàn cầu. Nhưng quá trình này dường như là một quá trình khó khăn khi mà chi phí đi vay ngày càng tăng trên thế giới đang ảnh hưởng đến nhu cầu tiêu dùng toàn thế giới.

Đồng đô la mạnh hơn cũng sẽ gây thêm áp lực lên giá cả nhập khẩu, nhưng điều này sẽ khó có thể dẫn đến lạm phát sẽ tăng đột biến vì nhu cầu đối với hàng hoá trong nước và năng lượng trở nên thấp hơn. Giá than và giá khí đốt cũng đã giảm mạnh kể từ đầu năm nay, khiến việc sản xuất điện ở Việt Nam trở nên rẻ hơn. Giá của cả hai mặt hàng này có thể sẽ tiếp tục giảm trong thời gian tới. Sự sụt giảm của giá bất động sản cũng đang kéo lạm phát xuống. Một trong những yếu tố quan trọng nhất giúp kiềm chế lạm phát chính là cung tiền tệ chỉ tăng 4% trong năm 2022, giảm so với mức 11-15% của những năm trước.


Các nhà phân tích của Esperio Broker tin rằng, vì vậy, lạm phát có thể đạt đỉnh 5,3-5,5% vào tháng 2-3/2023 và giảm dần sau đó. Tuy nhiên, có những yếu tố sẽ thúc đẩy lạm phát tăng có thể gây thêm áp lực lên giá cả hàng hoá trong năm 2023 này, chẳng hạn như tiền lương cơ bản sẽ tăng 20,8% kể từ ngày 01/07/2023 và điều này có thể làm nhu cầu trong nước gia tăng. Ngoài ra còn có nguy cơ đồng đô la Mỹ sẽ tăng mạnh trong trường hợp nền kinh tế toàn cầu suy thoái và sẽ làm gia tăng đáng kể chi phí đầu vào chủ yếu là nhập khẩu nhiên liệu và hàng hóa khác. Chi phí đi vay tăng có thể sẽ khiến mọi người tiết kiệm nhiều hơn từ đó lạm phát thấp hơn. Và cũng còn nhiều bất ổn khi lạm phát giảm dần trong khi nền kinh tế thế giới vẫn sẽ tiếp tục phục hồi.