Phân tích kỹ thuật – khoa học hay nghệ thuật?

Trong những năm trở lại đây thì phân tích kỹ thuật (Technical Analysis) trở nên khá phổ biến như một phương pháp dùng đầu tư mọi loại thị trường, tài sản khác nhau. Từ các nhà đầu tư mới tham gia vào thị trường đến những nhà đầu tư lâu năm đều sử dụng đến phân tích kỹ thuật. Vì thế hôm nay mình sẽ viết một bài định hướng cho anh em về phương pháp phân tích kỹ thuật này.

Phân tích kỹ thuật là gì?

Theo mình tham khảo được trên Hiệp hội phân tích kỹ thuật ( CMT Association) thì có định nghĩa về phân tích kỹ thuật như sau:

Nói một cách dễ hiểu thì thông qua đồ thị (Chart) về giá và khối lượng của lịch sử để nắm bắt cung cầu, hành vi và tâm lý của nhà đầu tư trên thị trường từ đó đưa ra những nhận định. Việc phân tích có thể hiệu quả hơn khi sử dụng kèm thêm các chỉ báo (Indicator) và chúng cũng cung cấp cho chúng ta những tín hiệu để ra quyết định mua và bán.

Chính vì những chỉ báo trong phân tích kỹ thuật đưa ra tín hiệu cụ thể và khá đơn giản để sử dụng nên nó được sử dụng rất phổ biến kể cả những nhà đầu tư F0.


>> Đọc thêm bài hay: https://traderviet.org/t/59370/

Phân tích kỹ thuật về bản chất là một môn khoa học

Phân tích kỹ thuật là một môn khoa học ứng dụng. Đây là khoa học nghiên cứu về thị trường tài chính bao gồm các khía cạnh của tâm lý học, kinh tế học, khoa học chính trị và các lĩnh vực khác liên quan đến xã hội nói chung và kinh doanh / tài chính cụ thể. Khoa học ứng dụng là khoa học trong đó kiến thức khoa học đến những thứ thực tế hơn, chẳng hạn như công nghệ tiên tiến hoặc tạo ra các phát minh. Trong trường hợp của phân tích kỹ thuật, ứng dụng thực tế là kiếm tiền. Chúng ta áp dụng nghiên cứu khoa học xã hội và phân tích thị trường tài chính, thông qua biểu đồ và hành động giá, vào giao dịch vì mục đích thực tế là kiếm tiền. Chỉ có điều là, giống như tất cả các ngành khoa học xã hội khác, nó rất thiếu chính xác, mang tính chủ quan và khó để giải thích. Các quy tắc và lý thuyết của phân tích lỹ thuật mang tính hướng dẫn nhiều hơn, chúng là những dự đoán về những gì có thể xảy ra, dựa trên hiệu suất giá trong quá khứ, nhưng không có nền tảng khoa học phía sau chúng. Không có hệ thống hoặc chiến lược nào là hoàn hảo.


Cha đẻ của phân tích kỹ thuật là Charles Henry Dow. Những người như WD Gann, Shabacker, Elliot,… đã đưa phân tích kỹ thuật trở nên phổ biến hơn và với những anh em mới biết hoặc mới học về phân tích kỹ thuật thì sẽ rất thích tìm hiểu về những phần này. Tuy nhiên với định hướng của giới phân tích kỹ thuật hiện đại và CMT Association thì đây lại là những phần hạn chế khi anh em học. Lý do đơn giản vì đây là những lý thuyết chưa được kiểm chứng cũng như có những nghi vấn về tính xác thực của nó.

Việc tiếp cận phân tích kỹ thuật theo hướng khoa học là sử dụng những kiến thức, chỉ báo có thể backtest, kiểm định thống kê một cách chính xác. Những người sử dụng những phương pháp này còn được biết đến là những nhà giao dịch định lượng. Khi kết hợp các phương pháp khoa học vào phân tích kỹ thuật sẽ giúp ta loại bỏ được những phân tích mang tính chủ quan, cá nhân, cụ thể như việc kẻ đường trendline. Ngoài ra nó còn cho anh em biết những dự báo không có ý nghĩa, hoặc những chỉ báo không có khả năng dự báo và tránh sử dụng chúng. Đây cũng là hướng đi mình khuyến khích với những người muốn dùng phân tích làm một công cụ khi đầu tư.

Nói như thế không có nghĩa là những kiến thức khác như sóng Elliot, Gann, các mẫu hình (Pattern) hay kiến thức như chiêm tinh tài chính (Finance Astrology), … là không có ý nghĩa và loại bỏ chúng hoàn toàn. Chỉ là chúng ta nên hạn chế sử dụng vì những kiến thức này vẫn chưa được backtest và kiểm định một cách chính xác ở hiện tại. Tuy nhiên với sóng Elliot đã có một môn khoa học là “socionomic” và hy vọng trong tương lai chúng ta có thể sử dụng nó. Ngoài ra mẫu hình vai đầu vai, một số hiện tượng chiêm tinh cũng đã được thực hiện các nghiên cứu. Anh em có thể kỳ vọng trong tương lai chúng ta sẽ sử dụng được những kiến thức này.


>> Đọc thêm bài hay: https://traderviet.org/t/59325/

Sử dụng phân tích kỹ thuật là một nghệ thuật

Vì thị trường không bao giờ làm chính xác những gì chúng ta nghĩ, hoặc những gì sách vở, hoặc phân tích nên không có gì đảm bảo trên thị trường. Bởi vì điều này, chúng ta cần một sự khéo léo nhất định để có thể thành công trong giao dịch trên thị trường. Việc lựa chọn sử dụng các chỉ báo và cách sử dụng chúng ra sao tạo nên sự đa dạng trong các chiến lược và chúng là phần nghệ thuật trong phân tích kỹ thuật.

Dĩ nhiên với mỗi nhóm chỉ báo khác nhau chúng ta chỉ nên chọn từ 1 đến 2 chỉ báo chứ không quá nhiều để tránh bị xung đột, và chọn ra cho mình những nhóm chỉ báo khác nhau để xây dựng nên một hệ thống. Việc lựa chọn chỉ báo phù hợp với thị trường, cách sử dụng sẽ tạo nên sự khác biệt trong giao dịch và điều này đến từ những kinh nghiệm, những nghiên cứu của anh em chứ không có sách vở nào có thể.

Một ví dụ cụ thể là với chỉ báo MACD anh em có tới 4 cách đưa ra tín hiệu mua bán, và tín hiệu đem lại lợi nhuận cao nhất trên các chỉ số index là khi đường MACD với đường signal cắt lên phía trên zero line và đường signal phải nằm dưới MACD. Anh em muốn tham khảo thêm có thể xem tại đây.

>> Đọc thêm bài hay: https://traderviet.org/t/58736/

Lời kết: Với cá nhân mình thì phân tích là một công cụ khá hữu dụng để phân tích và đầu tư. Để trả lời đây là sự kết hợp của cả khoa học và nghệ thuật. Chính vì bản chất khoa học của nó mà mình khuyến khích anh em nên theo con đường định lượng vì nó đã được kiểm định và có xác suất cao hơn cho anh em. Hi vọng bài viết giúp ích cho mọi người.