Thị trường Forex năm 2019 - Một năm nhìn lại

Lược dịch từ bài viết Year In Review: What Shaped FX In 2019 của Kathy Lien
2019 là một năm cực kỳ bận rộn đối với thị trường tài chính toàn cầu. Những lực đẩy mạnh mẽ nhất chính là chiến tranh thương mại, là nới lỏng chỉnh sách toàn cầu, là Brexit và là các chuyển động cực mạnh của chứng khoán Mỹ. Bên cạnh đó còn có tình hình chính trị nghiêng ngả tại Hong Kong hay việc Tổng thống Trump trở thành Tổng thống Mỹ thứ 3 trong lịch sử bị luận tội bởi Hạ viện. Chúng ta những tưởng rằng các vấn đề này sẽ khiến thị trường sợ hãi mà đẩy chứng khoán giảm điểm, nhưng sự thật là ở các trung tâm tài chính lớn toàn cầu, chứng khoán lại tăng. Tại Mỹ, chỉ số DJIA tăng hơn 20%, SP 500 tăng gần 30%, DAX Đức tăng 25%, FTSE Anh tăng hơn 12%, Nikkei Nhật tăng 19% và đặc biệt là với rắc rối của mình, chứng khoán Trung Quốc Shanghai Composite tăng 20%.

Tuy nhiên, sự ổn định của thị trường chứng khoán không truyền được sang thị trường forex. 2019 là năm tốt cho CAD và GBP, và là một năm khó khăn cho EUR. Các đồng tiền khác thì không thay đổi nhiều so với USD. 9 tháng đầu năm tốt cho USD. Có nhiều biến động hỗn loạn cho USD nhưng nhìn chung đường hướng là tăng cho USD Index. Tuy nhiên, cho đến cuôi tháng 9 đầu tháng 10, USD Index tạo đỉnh và đi xuống cho đến hết năm. Có 02 lực đẩy cho USD trong năm 2019, gồm chiến tranh thương mại và FED (Cục dự trữ Liên bang Mỹ).


Chiến tranh thương mại tốt cho đồng USD bởi vì lý do duy nhất là việc đánh thuế sẽ khiến phần còn lại của thế giới gánh chịu nhiều hậu quả hơn là Mỹ, vậy nên USD được hưởng lợi nhờ dòng tiền tìm kiếm kênh đầu tư an toàn. Trung Quốc kết thúc năm 2019 với mức thuế bị áp cao hơn. Vào tháng 5/2019, Mỹ đã tăng thuế lên TQ từ 10% thành 25% cho số hàng hóa trị giá 200 tỷ USD. Sau đó vào ngày 01/09, Mỹ tiếp tục áp thuế cao hơn cho số hàng nhập từ TQ trị giá 125 tỷ USD. Vào tháng 11, Mỹ công bố Thỏa thuận Giai đoạn 1 sẽ hoãn việc áp thuế thêm và sẽ đi vào hiện thực từ tháng 11 nhưng 2 bên cứ dao động quanh việc đàm phán và thực sự đạt được việc ngưng thương chiến vào tháng 12. Việc ký kết được kỳ vọng diễn ra vào đầu năm mới nhưng khi nhắc đến mối quan hệ giữa Mỹ - Trung, chỉ đến khi chúng ta thấy được chữ ký, còn không thì mọi thứ vẫn có thể thay đổi xoành xoạch.


Cục dự trữ Liên bang Mỹ (FED) đã hạ lãi suất 03 lần trong năm 2019, bắt đầu từ tháng 6, vậy nên trong 06 tháng đầu năm, sự căng thẳng của thương chiến và sự ổn định của chính sách từ FED là nguyên nhân đẩy USD tăng. FED cắt giảm lãi suất và USD giảm giá, nhưng đà giảm là không mạnh bởi vì FED mô tả việc cắt giảm này như là hành động bảo hiểm khỏi những chững lại của nền kinh tế. Tuy nhiên vào tháng 11, dữ liệu kinh tế Mỹ bắt đầu xấu đi và USD đi xuống. Sau đó vào tháng 12, biểu đồ dot plot của FED thay đổi và các thành viên FED dự báo sẽ không có thay đổi chính sách lãi suất trong năm 2020. Chủ tịch FED Powell nhấn mạnh vào việc giữ lãi suất ở mức thấp trong dài hạn đã khiến chứng khoán Mỹ tăng giá, nhưng lại chặn đà tăng của USD.

FED không phải là NHTW duy nhất cắt giảm lãi suất trong năm 2019. NHTW Úc RBA và NHTW New Zealand RBNZ đã cắt giảm 0.75% lãi suất, trong khi NHTW Châu Âu ECB cắt giảm lãi suất dự trữ ngân hàng lần đầu tiên kể từ năm 2017 và tái khởi động chương trình Nới lỏng định lượng (QE). NHTW Canada BoC, NHTW Anh BoE, NHTW Nhật BoJ và NHTW Thụy Sỹ SNB không thay đổi chính sách tiền tệ và điều này giúp giải thích vì sao đồng CAD và GBP đã có một năm cực tốt so với các đồng tiền khác.


Tổng kết lại năm 2019, những sự kiện tác động hàng đầu giúp định hình thị trường forex chính là sự bất ổn của chính sách và chu kỳ nới lỏng toàn cầu. Thật không may là các bất ổn này sẽ tiếp tục vào năm 2020. Giả định là Thỏa thuận Giai đoạn 1 của thương chiến được ký kết, điều gì xảy ra tiếp theo? Thỏa thuận Giai đoạn 1 chỉ rất khiêm tốn - Trung Quốc không mất gì nhiều và ông Trump chỉ có hoãn thuế. Với bầu cử 2020 đang gần tới, Tổng thống Mỹ có thể lại cứng rắn với Trung Quốc trở lại. Ông Boris Johnson đã thắng lớn tại Anh nhưng ông ấy vẫn muốn rời Châu Âu mà không cần thỏa thuận gì. Biến động của thị trường Forex đang bị nén chặt lại với việc khối lượng giao dịch đồng EUR 3 tháng gần đây chạm mốc thấp kỷ lục. Điều này có thể dẫn đến sự thay đổi trong cấu trúc nhưng với việc bầu cử Mỹ diễn ra trong năm 2020 và rủi ro chứng khoán Mỹ đi xuống từ đỉnh, dẫn đến việc chốt lời trên diện rộng, chúng tôi dự báo biến động thị trường sẽ tăng vào năm 2020.