Bài học số 32: Trader, hãy viết đi, càng nhiều càng tốt!
-----
Tôi là một người tin tưởng cuồng tín vào tầm quan trọng của việc viết ra mọi thứ. Các nhà giao dịch giỏi chuẩn bị rất kỹ trước khi họ bắt đầu giao dịch. Họ có một quy trình và một kế hoạch trước khi đặt bất kỳ lệnh nào.
Tôi phải hoàn thành việc ghi chú vào mỗi buổi sáng trước khi mọi thứ trở nên lộn xộn. Bảng này giúp tôi đánh giá cảm xúc của mình đang ở đâu và cũng đặt các mục tiêu lợi nhuận và cắt lỗ. Điều này giúp thực thi tính kỷ luật một cách dễ dàng hơn và để tôi biết rằng mình sẽ ngừng giao dịch vào thời điểm nào (hay hôm nay tôi có thể mất bao nhiêu tiền) và khi nào tôi nên chốt lời.
Suy nghĩ là trừu tượng và mơ hồ. Viết là cách để hiện thực hoá, ‘đóng đinh’ những thứ ấy. Nếu bạn nghĩ, “Tôi sẽ cắt lệnh bán khống AAPL của mình ở mức 285 đô la”, thì điều đó hoàn toàn khác với việc viết ra rằng “CẮT LỆNH BÁN AAPL TẠI 285” trên một tờ giấy và để những từ đó nhìn chằm chằm vào bạn khi theo dõi thị trường.
Điều tương tự cũng xảy ra với bất kỳ kế hoạch hoặc ý tưởng nào bạn có. Đừng cho rằng bạn có thể lập một kế hoạch trong đầu và sau đó thực hiện nó thành công mà không cần viết ra bất cứ điều gì.
Nghiên cứu cho thấy rằng khi bạn viết ra một mục tiêu, bạn sẽ có nhiều khả năng đạt được nó hơn.
Khi bạn viết một cái gì đó xuống, nó biến đổi từ trừu tượng thành cụ thể. Sự nhiễu loạn tan biến và chỉ còn lại các thông tin quan trọng. Khi bạn viết ra điều gì đó, bạn đã lựa chọn chọn thông tin, mục tiêu hoặc hành động cụ thể đó là quan trọng hơn tất cả những thông tin khác. Khi bạn viết ra điều gì đó, bạn báo hiệu cho bộ não của mình “ĐIỀU NÀY QUAN TRỌNG”. Bộ não của bạn ghi lại như vậy.
Nếu bạn muốn điều gì đó xảy ra, hãy viết nó ra.
Một lợi ích khác của việc viết ra các điểm cắt lỗ, chốt lãi, ý tưởng và mục tiêu là bạn sẽ khó thoát khỏi các kế hoạch này khi mà chúng liên tục nhìn chằm chằm vào bạn. Chính con người quá khứ của bạn đang gửi một thông điệp đến con người tương lai của bạn. Quá rõ ràng.
Tầm quan trọng của nhật ký giao dịch
Nhật ký giao dịch là cách tốt nhất để theo dõi tiến trình giao dịch của bạn, đặc biệt là giai đoạn đầu trong sự nghiệp. Nó có thể là một bản ghi chi tiết về mọi giao dịch bạn thực hiện, hoặc nó có thể là một vài đoạn văn bạn viết vào cuối ngày. Nhật ký giao dịch có thể ở bất kỳ hình thức nào bạn muốn. Ghi lại một vài suy nghĩ mỗi ngày hoặc ghi lại chi tiết cụ thể của từng giao dịch bạn thực hiện. Dù bằng cách nào, nhật ký sẽ nâng cao khả năng phân tích hiệu suất và cải thiện quy trình của bạn. Bạn sẽ bắt đầu nhận thấy những sai lầm lặp đi lặp lại. Bạn sẽ xác định được sự thiên vị trong quan điểm của mình. Ví dụ: "Hmmm, tôi luôn bán và không bao giờ mua. Điều đó có lẽ không tốt. Tôi cần phải linh hoạt hơn."
Các mục nhật ký của bạn nên tập trung vào quá trình ra quyết định như:
- Điều gì đã kích hoạt ý tưởng?
- Bạn cảm tin tưởng như thế nào về nó?
- Nó có logic hay không?
Hãy mô tả các chi tiết một cách cụ thể về quy trình bạn đã phát triển, thực hiện và thoát khỏi giao dịch.
Để rèn luyện thói quen viết nhật ký, khi còn làm việc tại ngân hàng, tôi gửi email cho một đồng nghiệp trên bàn làm việc vào cuối mỗi ngày, như một cách để ép buộc mình phải viết nhật ký giao dịch.
Trader giỏi luôn có kế hoạch!
Trader giỏi có thể không phải lúc nào cũng bám sát kế hoạch nhưng họ luôn có một kế hoạch.
Tôi khuyến khích mọi nhà giao dịch tạo ít nhất một kế hoạch bằng văn bản ngắn gọn trước khi họ bắt đầu giao dịch. Nó có thể là một hoặc hai đoạn văn, viết cho chính bạn hoặc gửi cho người khác. Thực hành đơn giản hàng ngày này sẽ giúp bạn trở thành một nhà giao dịch giỏi hơn.
Mọi nhà giao dịch, bất kể cấp độ kinh nghiệm, nên ghi nhật ký giao dịch. Nhật ký giúp theo dõi diễn biến giao dịch và nắm bắt cảm xúc của bạn, chủ đề và suy nghĩ trong suốt quá trình. Nhiều người nghĩ nhật ký giao dịch là thứ chỉ dành cho những người giao dịch mới. Không phải vậy. Bạn nên sử dụng nó như một công cụ đánh giá và hoạch định chiến lược giao dịch chuyên nghiệp.
Trên tất cả, nhật ký giao dịch tạo cơ hội để bạn trung thực với chính mình. Bằng cách viết ra từng giao dịch cùng với lý do và quá trình suy nghĩ, bạn có thể phát hiện ra các lỗi lặp lại, chủ đề và điểm yếu trong giao dịch của mình.
Nhật ký giao dịch cũng giúp bạn xác định sự thiên vị. Bạn cũng có thể xem xét các khoảng thời gian của mình và nghiên cứu xem bạn có kiếm được nhiều tiền hơn trong các khoảng thời gian nhất định hay trên các loại giao dịch cụ thể hay không. Bạn càng viết nhiều, bạn càng có thể điều tra các giả thuyết khác nhau cũng như trả lời các câu hỏi về giao dịch của mình.
Nhật ký giao dịch cũng giúp bạn bám sát kế hoạch của mình. Nếu bạn viết kế hoạch của mình vào nhật ký trước khi thực hiện giao dịch (hoặc ngay sau đó), bạn có nhiều khả năng (RẤT NHIỀU!) sẽ tuân theo kế hoạch đó. Kỷ luật kém thường xuất phát từ việc không có kế hoạch gì và chỉ nhấn nút mua và bán để phản ứng lại với các kích thích ngẫu nhiên của thị trường. Một kế hoạch được viết ra có giá trị gấp 100 lần kế hoạch được hình thành một cách lỏng lẻo trong đầu bạn!
Khi tôi chuyển từ công việc giao dịch liên ngân hàng sang công việc quản lý quỹ phòng hộ được vài năm, tôi ngừng viết. Tôi thấy rằng điều này có tác động tiêu cực lớn đến hiệu suất giao dịch của tôi.
Nếu bạn tham gia vào một vị thế hay bắt đầu một ngày giao dịch mới mà không có kế hoạch bằng văn bản, thì đó là công thức dẫn đến giao dịch kém hiệu quả. Nếu bạn có một kế hoạch bằng văn bản cho mỗi ngày và mọi giao dịch, bạn sẽ thấy giao dịch của mình chặt chẽ hơn và quản lý rủi ro của bạn tốt hơn.
Thu thập dữ liệu
Nếu bạn thu thập dữ liệu theo từng giao dịch, thì sau khi đóng giao dịch, bạn ghi lại thông tin về giao dịch đó và sau một thời gian, bạn sẽ có đủ số liệu và định tính để quay lại đánh giá hiệu suất của mình. Hãy đợi cho đến khi bạn có một vài tháng giao dịch trong nhật ký của mình trước khi đánh giá bất cứ điều gì vì nếu không, bạn sẽ gặp phải các vấn đề về kích thước mẫu.
Khi bạn tiến bộ, bạn có thể tự hỏi mình những câu hỏi chủ quan như:
- Có lỗi nào bạn mắc phải nhiều lần không? Một trong những yếu tố dự báo thất bại tốt nhất là trader cứ lặp đi lặp lại những sai lầm giống nhau.
- Bạn có bám sát vào kế hoạch giao dịch hay có luôn chốt lời quá sớm? Bạn có dừng lỗ ở mức giá tệ hơn dự định?
- Bạn có luôn mất tiền với một cặp tiền tệ cụ thể nào không?
- Thời điểm nào trong ngày mà bạn có thể kiếm lợi nhuận tốt nhất và ngược lại?
- Các giao dịch có niềm tin cao của bạn có sinh lãi nhiều hơn các giao dịch có mức độ tin cậy thấp không? Nếu đúng thì tại sao? Bạn có đang định cỡ các giao dịch khác nhau một cách thích hợp không?
Các phân tích như trên có thể thực sự cải thiện hiệu suất của bạn và hạn chế sai lầm. Hãy sáng tạo khi chia nhỏ thông tin và cố gắng đánh giá trung thực về hiệu suất của bạn. Luôn luôn nghĩ về những gì đang làm việc và những gì không. Làm nhiều hơn những gì hiệu quả và ngược lại.
Một ví dụ cụ thể về cách thu thập dữ liệu của tôi
Khi tôi làm việc tại một quỹ phòng hộ, tôi tò mò liệu có bất kỳ mô hình cụ thể nào đối với P&L của tôi trong suốt cả ngày hay không. Một luận điểm hợp lý là bạn dễ kiếm tiền trong nửa đầu
phiên Mỹ vì đó là thời điểm dễ biến động nhất và có tính thanh khoản cao nhất trong ngày. Nhưng tôi không biết liệu điều đó có đúng với tôi hay không.
Tôi đã ghi P&L theo cách thủ công vào bảng tính cứ sau 30 phút. Sau khi thu thập dữ liệu một thời gian, tôi nhận thấy rằng P&L của tôi tăng rất ổn định từ 7:00 sáng và đạt đỉnh vào khoảng 11:00 sáng. Sau đó giảm dần đến hết ngày. Biểu đồ trông giống như thế này, với trục y là phần trăm trung bình của tổng P&L hàng ngày.
Được trang bị thông tin từ biểu đồ này, tôi tập trung giao dịch vào buổi sáng nhiều hơn và hạn chế vào buổi chiều, dành thời gian buổi chiều cho các hoạt động khác như nghiên cứu, tập thể dục…
Đây là một ví dụ điển hình về cách thu thập dữ liệu và phân tích P&L có thể giúp bạn trở thành một nhà giao dịch tốt hơn. Sử dụng dữ liệu để điều tra các giả thuyết và ý tưởng hợp lý.
Hãy suy nghĩ kỹ về những dữ liệu bạn thu thập để không lãng phí thời gian xử lý một đống thông tin vô ích. Bạn có nghĩ rằng bạn có thể giao dịch tốt nhất vào thứ Hai và tồi tệ nhất vào thứ Sáu không? Điều tra nó. Còn đầu tháng so với cuối tháng thì sao? Bất cứ khi nào bạn nghĩ về giao dịch và hiệu suất của mình, hãy quay lại và xem dữ liệu P&L để hiểu rõ hơn về điểm mạnh, điểm yếu của bạn.
Lợi thế giao dịch của bạn là gì, đã đủ chưa?
Mọi người thường nghĩ về lợi thế giao dịch như một bộ công cụ gồm các chiến lược và chiến thuật giúp đánh bại thị trường một cách đáng tin cậy. Đúng nó cần thiết, nhưng không đủ. Nguồn lợi thế cần thiết khác trong giao dịch là quy trình.
Nếu bạn có chiến thuật và chiến lược tuyệt vời với tỷ lệ thành công 80% và tỷ lệ rủi ro/lợi nhuận là khoảng 2:1, thật tuyệt! Nhưng nếu nó đi kèm với quy trình tồi tệ, kỷ luật kém, và quản lý rủi ro cẩu thả… Bạn sẽ thua!
Tôi cũng đã xuất bản Sổ tay và Niên giám Nhà giao dịch năm 2023. Cuốn sách là sản phẩm từ quan điểm mạnh mẽ của tôi về tầm quan trọng của việc lập kế hoạch, chuẩn bị và viết ra mọi thứ.
Nếu bạn hứng thú, nó có sẵn trên
Amazon!
Phần kết luận
Có hai loại lợi thế trong giao dịch và bạn cần cả hai để thành công:
- Khả năng tạo ra lợi thế thông qua các ý tưởng, chiến thuật và chiến lược.
- Khả năng hành động hợp lý bằng cách sử dụng một bộ quy trình nhất quán, đáng tin, và phần quan trọng của quy trình tốt là viết ra mọi thứ.
Bạn càng viết ra nhiều ý tưởng và kế hoạch của mình, bạn càng phát triển lợi thế quy trình của mình. Và bạn sẽ thấy rằng khi bạn viết ra những suy nghĩ, kế hoạch và quan điểm của mình, những ý tưởng giao dịch mới, khác biệt cũng sẽ xuất hiện.
Cảm ơn bạn đã dành thời gian cho bài học tuần này!
Brent Donnelly,
Nguồn 50in50
