Vén màn bí mật về sự bất thường trong đà tăng giá của vàng

Khi nhìn thoáng qua, việc giá vàng tăng vọt lên mức cao nhất mọi thời đại có vẻ dễ dàng giải thích, do môi trường địa chính trị và triển vọng u ám của nền kinh tế toàn cầu. Kim loại quý này nổi tiếng là “nơi trú ẩn an toàn” và quan điểm chung là giá vàng thỏi sẽ tăng khi lãi suất giảm - điều mà nhiều nhà đầu tư kỳ vọng sẽ xảy ra vào cuối năm nay.

Nhưng nếu nhìn kỹ hơn, bạn sẽ thấy bối cảnh không đơn giản như thế, có những điều khó hiểu ở đà tăng ấy, và chúng ta phải tự hỏi tại sao giá vàng lại gia tăng đột ngột vào thời điểm này?

Sau khi giao dịch ở mức khá ổn định trong nhiều tháng, giá vàng thỏi bắt đầu tăng vọt vào đầu tháng 3. Nó đã tăng 14% kể từ đó và để lại một chuỗi kỷ lục hàng ngày. Nhưng căng thẳng địa chính trị đã tăng cao trong nhiều tháng, thậm chí nhiều năm và nếu có thì triển vọng về thời điểm cắt giảm lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang đã trở nên mờ mịt hơn trong những tuần gần đây. Vậy điều gì đã thay đổi?

Các nhà điều hành và nhà phân tích dày dạn kinh nghiệm đưa ra những câu trả lời rất khác nhau cho câu hỏi ai hoặc điều gì đã đưa vàng lên mức cao chưa từng có:

• Có phải ngân hàng trung ương đang lo lắng về vai trò của đồng đô la như một vũ khí kinh tế?
• Các quỹ đang đặt cược rằng kế hoạch giảm lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang sắp xảy ra?
• Một "đội quân" các nhà giao dịch thuật toán bị thu hút bởi vàng chỉ vì nó tăng giá?
• Lạm phát dai dẳng và nỗi lo hạ cánh cứng?
• Đồng tiền suy yếu?
• Cuộc bầu cử sắp tới?

hay chúng là tất cản những điều kể trên?



Bí ẩn này đã khiến những người trong ngành tìm hiểu hệ thống giao dịch toàn cầu khổng lồ trải dài trên các hợp đồng tương lai và các quỹ giao dịch trao đổi từ New York đến Thượng Hải đến một trung tâm giao dịch phi tập trung khổng lồ ở London và mạng lưới các đại lý trải khắp thế giới bán tiền xu và đồ trang sức cho mọi người, ở mọi nơi.

Đó là một thế giới khá mờ mịt và phức tạp mà về mặt lịch sử rất khó để mở ra. Tuy nhiên, thị trường và các cơ quan quản lý đã nỗ lực trong nhiều năm để tăng cường tính minh bạch, tăng cường khả năng tiếp cận dữ liệu giúp làm sáng tỏ hơn một chút về đà tăng đã bất chấp những quy luật thông thường của thị trường vàng lúc này.

Ai đang nhiệt tình gom vàng? ​

Đầu tiên, câu trả lời dễ dàng: các ngân hàng trung ương nói riêng cũng như các tổ chức và nhà giao dịch lớn đang chuẩn bị chuyển sang nới lỏng lãi suất. Người tiêu dùng Trung Quốc lo lắng về lợi nhuận giảm sút từ các tài sản khác và đồng tiền mất giá. Trên nền tảng của Reddit Inc., đẩy rẫy những người khoe khoang về việc tích trữ vàng thỏi và vàng đồng xu.

Những chủ thể này đã là lực lượng tăng giá nhất quán trong nhiều tháng - hoặc nhiều năm trong trường hợp của các ngân hàng trung ương - và không rõ tại sao họ lại có thể mua với cảm giác sợ hãi, tham lam hoặc hồ hởi ngày càng nhiều. Các nhà phân tích được trang bị dữ liệu thị trường tốt hơn những gì họ từng có trước đây, tuy nhiên câu trả lời lại rất mơ hồ: Đó là tất cả mọi người mua cùng một lúc, và không có ai cụ thể.

Biểu hiện kỳ lạ của các quỹ ETF vàng ​

Một câu hỏi cũng đang gây đau đầu đó là: Tại sao các nhà đầu tư chưa mua các quỹ giao dịch hoán đổi (ETF) vàng, một trong những cách dễ dàng nhất để mua vàng. Dòng tiền chảy ra ổn định từ các quỹ ETF được hỗ trợ bằng vàng cho thấy rằng một nhóm người chơi lớn trên thị trường đang bỏ lỡ sóng tăng, rút tiền khỏi thị trường.

Nate Geraci, chủ tịch của ETF Store cho biết: “Đây là một trong những hiện tượng kỳ lạ nhất mà tôi từng thấy trong ở các quỹ ETF. Điều đặc biệt thú vị là nhu cầu vàng rất mạnh ở các kênh khác như nhu cầu mua của các NHTW hay nhu cầu mua vàng vật chất của các nhà đầu tư nhỏ lẻ và nhà đầu tư cá nhân.

Việc thu lợi nhuận của các nhà đầu tư dài hạn đã mua từ nhiều năm trước là cách Citigroup Inc. giải thích tại sao dòng vốn ròng của ETF lại yếu đi một cách đáng kể. Theo Joe Cavatoni, người giám sát World Gold, thực tế là dòng tiền chảy ra ổn định và lớn không có tác động lớn hơn đến giá cả cũng cho thấy nhu cầu mạnh mẽ đối với các thỏi vàng mà họ đang bán - và các ngân hàng trung ương sẽ là người mua tương xứng.

Ông nói trong một cuộc phỏng vấn: “Có những nhà đầu tư khác đang mua vàng vật chất, vì vậy nó không có tác động gì cả. Bạn đoán xem nó sẽ đi đâu: vào thị trường OTC, được các ngân hàng trung ương đón nhận.”

Phần còn lại vẫn đang nhiệt tình mua vàng ​

Trong các thị trường tương lai và phi tập trung lớn hơn, hoạt động giao dịch đang tăng mạnh, báo hiệu rằng những người mua tổ chức thông thường - ngân hàng trung ương, ngân hàng đầu tư, quỹ hưu trí, quỹ đầu tư quốc gia - đều tham gia. Hoạt động quyền chọn cũng đang tăng lên và có những kỳ vọng rằng giá vàng thỏi có thể vẫn tăng cao hơn khi các đại lý quyền chọn vội vàng bù đắp rủi ro của họ.

Số lượng hợp đồng tương lai chưa thanh toán ở New York đang tăng lên, một dấu hiệu cho thấy các khoản đặt cược dài hạn của các nhà quản lý tiền tệ đang tăng lên. Nhưng khối lượng giao dịch tổng thể đã vượt xa số lượng hợp đồng mở - cho thấy sự gia tăng vượt trội của loại hình quỹ thuật toán giao dịch trong ngày.

Vàng được mua nhiều nhất khi nào?​

Chủ yếu vào thứ Hai, thứ Tư và thứ Sáu. Thị trường vàng nổi tiếng nhạy cảm với những thay đổi trong dữ liệu kinh tế Mỹ và điều đó càng trở nên đúng hơn kể từ khi giá tăng vọt vào đầu tháng 3. Các bản dữ liệu kinh tế quan trọng vào những ngày đó cung cấp các thông tin về sức mạnh của sản xuất, việc làm, GDP và lạm phát, đồng thời việc mua sắm tăng vọt sau khi có dữ liệu cung cấp manh mối mạnh mẽ về danh tính của các tác nhân có ảnh hưởng nhất.

Nhưng bản thân điều đó đã khiến các nhà phân tích bối rối, bởi vì dữ liệu gần đây đang trở nên nóng hổi và các nhà đầu tư trên thị trường tiền tệ và trái phiếu đã phản ứng bằng cách đặt cược rằng chính sách xoay trục của Fed sẽ diễn ra muộn hơn và nông hơn so với dự kiến vài tháng trước.

Về lý thuyết, điều đó sẽ là tiêu cực đối với vàng vì lãi suất cao làm giảm sức hấp dẫn của vàng thỏi so với các tài sản mang lại lợi suất như trái phiếu. Các nhà đầu tư cũng đang đẩy đồng đô la lên giá, khiến vàng trở nên đắt hơn nhiều đối với người mua ở các thị trường tiêu dùng hàng đầu: Trung Quốc và Ấn Độ.

Tại sao họ lại mua vào thời điểm này?​

Đó là câu hỏi lớn. Lỗ hổng rõ ràng trong câu chuyện trong 5 tuần qua là trong khi Fed vẫn dự kiến sẽ bắt đầu cắt giảm lãi suất trong năm nay – điều sẽ có lợi cho vàng – thì nhiều nhà đầu tư thực sự đã trở nên ít thuyết phục hơn về thời điểm và quy mô cho điều này so với vài tháng trước.

Một khả năng là một số nhà đầu tư vàng thay vào đó đang tập trung vào triển vọng nền kinh tế Mỹ hạ cánh cứng dựa trên dữ liệu gần đây và đổ xô mua vàng thỏi vì vai trò của nó như một nơi trú ẩn.



Ý tưởng đó cũng có thể đưa ra lời giải thích cho một chuyển động kỳ lạ khác trên thị trường vàng trong những tuần gần đây - mối quan hệ giữa chênh lệch giá vàng và lãi suất của Fed Hoa Kỳ được theo dõi chặt chẽ.

Tỷ lệ phần trăm giữa lãi suất giao ngay tại London và kỳ hạn 3 tháng – có xu hướng theo sát lãi suất do chi phí lưu trữ, cấp vốn và bảo hiểm vàng – đã giảm xuống mức hiếm hoi dưới mức lãi suất của Fed trong những tuần gần đây, khi giá giao ngay tăng vọt. Trong lịch sử, điều đó chỉ xảy ra một cách bền vững khi lãi suất ở mức thấp hoặc sắp giảm mạnh.

Sự đảo ngược của chênh lệch giá có thể báo hiệu rằng các nhà đầu tư lo lắng đang kêu gọi nắm giữ vàng giao ngay ngay, như một biện pháp bảo vệ khỏi tình trạng hỗn loạn tiềm ẩn.

Ole Hansen, người đứng đầu chiến lược hàng hóa tại Saxo Bank AS, cho biết: “Đà tăng đang thách thức nhiều suy nghĩ thông thường, đặc biệt là khi lãi suất vẫn ở mức cao. Tôi nghĩ câu chuyện đang thay đổi theo hướng lạm phát khó khăn và có lẽ là một cuộc hạ cánh cứng, kèm theo nhiều bất ổn địa chính trị và xu hướng phi toàn cầu hóa đang thúc đẩy nhu cầu về vàng của ngân hàng trung ương.”